Verdiepingsbijlage Risico`s en weerstandsvermogen
De grondexploitaties worden opgesteld op basis van het mid-case-scenario. Dit houdt in dat bij de opstelling van de grondexploitatie is uitgegaan van het meest realistische scenario op grond van de huidige gegevens, inzichten en omstandigheden en binnen de kaders zoals deze door het bestuur zijn vastgesteld. Op het moment dat de grondexploitatie een negatieve uitkomst heeft wordt een voorziening gevormd om het tekort af te dekken. De voorziening bedraagt per 1-1-2018 in totaal circa € 38,5 mln.
Aangezien niet alle feiten en omstandigheden uit de toekomst bekend zijn, zijn risico’s op afwijking van de ramingen in de projecten aanwezig. Over het algemeen geldt dat naarmate een project vordert, steeds meer informatie beschikbaar is en de onzekerheid minder wordt. Daarentegen wordt het naarmate een project vordert ook steeds lastiger om invloed uit te oefenen op de risico’s. Voor onzekerheden in het project, waarvan uit ervaring en op basis van ramingen de inschatting is dat deze zich in ieder geval zullen voordoen, wordt een post onvoorzien opgenomen in de ramingen. De overige onzekerheden worden meegenomen in het risicoprofiel.
De huidige methodiek van risicomanagement is beschreven in de nota “Risicobeleid en weerstandsvermogen gemeente Breda”. Omdat grondexploitaties wat specifieke risico’s kennen als marktomstandigheden, milieu en bijvoorbeeld rentes, is dit nader uitgewerkt in de nota “Grondbeleid 2014”. De risico’s van de grondexploitaties maken onderdeel uit van de totale risico’s van de Gemeente Breda en worden ook gedekt door de beschikbare weerstandscapaciteit zoals beschreven in de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting.”
Opbouw benodigd weerstandsvermogen voor grondbeleid
In het risicomanagement van de gemeentelijke grondexploitaties wordt onderscheid gemaakt tussen de projectrisico’s en de projectoverstijgende risico’s. De projectoverstijgende risico’s worden aanvullend in beeld gebracht met behulp van scenario’s (zie figuur 34).
Opbouw risicoprofiel gemeentelijke grondexploitaties
Projectrisico’s
Per grondexploitatie is berekend hoe groot de kans is dat het risico zich voordoet en wat de eventuele kosten zijn als bepaalde risico’s zich daadwerkelijk voordoen. Hierbij wordt onder meer gekeken naar zaken als looptijd, rente, marktomstandigheden en grondverkopen, milieu, verwervingen en planschadeclaims. Ten opzichte van de Jaarrekening 2016 zijn de projectrisico’s met € 6,4 miljoen afgenomen tot € 12,3 miljoen. De grootste risico’s hebben betrekking op de marktverwachtingen met betrekking tot de programmering, de prijsontwik- keling en de afzetplanning.
Projectoverstijgende risico’s
Met de projectoverstijgende risico’s brengen we de effecten van mogelijke veranderingen in de economische ontwikkelingen in beeld. Op dit moment is de economie in een opgaande lijn. Voor de risicoberekening is een negatief scenario doorgerekend, waarmee het effect van een stagnerende economie wordt gesimuleerd. In dit scenario is gerekend met een langzamer uitgfitetempo, daling van de uitgifteprijzen en een hogere kostenontwikkeling.
Uitgangspunten diverse scenario’s grondexploitaties
Parameters | Midcase scenario | Negatief scenario (stagnerende economie) |
Rente | 2,00% | 2,00% |
Kostenstijging | 3,0% | 3,5% |
Opbrengststijging | 0,5% | -1,0% |
Looptijd grondexploitaties | 2024 | 2031 |
Mutatie in de planresultaten (op netto contante waarde per 1-1-2018) | huidige resultaat | € 9,1 miljoen verslechtering |
De kans dat dit scenario zich gaat voordoen is gemiddeld gehouden en daarom op 50% gezet. Dit leidt tot een gewogen risicobedrag van € 4,6 miljoen. Ten opzichte van de jaarrekening 2016 is dit bedrag € 1,1 miljoen hoger. De reden voor het hoger uitkomen van het risicobedrag heeft te maken met de huidige opgaande economie. Hierdoor heeft het basisscenario van de grondexploitaties een positiever karakter.
Risico’s panden en gronden
Ten opzichte van de Jaarrekening 2016 is het risicoprofiel op de voorraad panden en gronden licht verbeterd. De risico’s hebben voornamelijk betrekking op de waardering van de objecten en de beheerskosten van deze objecten als gevolg van mogelijke achterstand in onderhoud..
In tabel onderstaande is het actuele risicoprofiel van de grondexploitaties en de risico’s op de voorraad panden en gronden samengevat.
Totaal gewogen, gekwantificeerde risico’s in € duizenden
Risico’s (bedragen x €1.000) | Jaarrekening 2016 | Mutatie | Jaarrekening 2017 |
Stationskwartier | 2.014 | -101 | 1.913 |
Teteringen | 7.341 | -1.583 | 5.759 |
Rithmeesterpark | 2.919 | -944 | 1.975 |
Overige grondexploitaties | 6.417 | -3.723 | 2.694 |
subtotaal project risico’s grondexploitaties | 18.691 | -6.351 | 12.341 |
Projectoverstijgende risico’s | 3.520 | 1.032 | 4.552 |
Risico’s panden en gronden | 2.405 | -105 | 2.300 |
TOTAAL | 24.616 | -5.423 | 19.193 |